Gratis klankschaal E-book!

Vermijd valkuilen van verkooptrucs!

Ontdek hoe verkoopverhalen je veel geld kunnen kosten.

✅ Doorzie de zin en onzin van chakra-klankschalen.

✅ Wat je misschien nog niet weet, maar wel zou moeten weten over oude klankschalen.

 


Review klankschaalconcert Hans de Back


Wie denkt aan klankschalen denkt al gauw aan Hans de Back. Maar stiekem hoop ik natuurlijk dat je ook mij niet vergeet. ;-) 

Eerlijk is eerlijk. Hans de Back is een fenomeen en wordt door velen gezien als een grootmeester in de klankschaalwereld. En niet voor niets. Hij is de uitvinder van klankschaalmassage en is al 42 jaar bezig met klankschalen en gongs. Daarom vond ik het leuk Hans de Back te benaderen voor dit klankschaalartikel.

Ik had hem een mail gestuurd. Al binnen een dag ontving ik bericht van hem vanuit China waar hij nu op tournee is. Hoewel hij zichzelf Supreme Master of Singing Bowls & Gongs noemt, is zijn antwoord prettig gewoontjes. Gewoon je-en-jou-taal. Daar houd ik van. Hij was graag bereid mee te werken aan dit artikel.

Ik zal je kort mijn idee van dit artikel geven.

Hans de Back geeft jaarlijks veel klankschaalconcerten, klankschaalmassages, masterclasses & workshops. Natuurlijk vanuit zijn eigen visie.  

Ook ik heb een eigen stijl en kijk ontwikkeld van waaruit ik mijn klankschaalconcerten geef. Ik heb een Youtube video bekeken, waarin Hans de Back een klankschaalconcert geeft. Ik geef hierop een korte review op verschillende punten.

Vervolgens heb ik deze naar Hans de Back gestuurd. Zodat hij zijn opmerkingen kan plaatsen bij mijn beoordeling en/ of uitleg kan geven bij zijn eigen klankschaalconcert. Daardoor krijg je zowel van Hans de Back als van mij een visie op het geven van klankschaalconcerten.

Het gaat er niet om welke visie juist is. Het gaat om twee visies naast elkaar. Waardoor een verrijking ontstaat.

Nu is het nog even handig om aan te geven op welk filmpje van Hans de Back ik een review geef:
 
Wat in het oog springt is dat Hans de Back zijn klankschalen strak in een rij heeft opgesteld. Ikzelf ben hier ook fan van. Om twee redenen.

Ten eerste, als je met zoveel schalen werkt is het mooi overzichtelijk. Zeker wanneer je je klankschalen rangschikt, bijvoorbeeld van groot naar klein. Dan heb je heel snel een idee waar de schaal staat die je wilt aanslaan. Vergelijk het eens met heel veel klankschalen die je op een kluitje bij elkaar zet. 

Hans de Back voegt hier aan toe:

"De volgorde voor mij is van laag naar hoog in klank ongeacht de afmeting, zodat ik weet welke klank zich waar bevindt."

Ten tweede zorgt een opstelling in een rij ervoor dat het geluid van de schalen het beste tot zijn recht komt. Stel je staat midden in een mensenmassa. Maar je wilt je vrij kunnen bewegen. Dan heb je ruimte nodig. Wat je dan doet, is je tussen alle mensen doorwringen. Om uit die massa te komen.

Je kunt je in dit verhaal voorstellen dat klank hetzelfde wil. Aangezien klank ook een trillingsbeweging is die ruimte nodig heeft, wil het geluid tot zijn recht komen. Als er heel veel klankschalen dicht op elkaar staan, zal de klanktrilling zich tussen alle klankschalen moeten “doorwurmen” om de vrije ruimte te kunnen vinden.

Hans de Back gaf nog een mooie aanvulling toen ik hem vroeg naar zijn klankschaalopstelling:

"Afhankelijk of het sets met kleine schalen zijn of met grote schalen; sommige sets schalen heb ik in een zig-zag formatie van laag naar hoog geplaatst omdat anders de lengte te ver uit elkaar ligt en niet meer op mijn tafel past."

De enorme snelheid waarmee Hans de Back de klankschalen (soms) bespeelt, vind ik opvallend. Ik zou dat zelf nooit doen. Omdat ik het gevoelsmatig vind indruisen tegen “het rustige karakter” van een klankschaal:

Klanken van klankschalen nodigen mensen heel natuurlijk uit tot innerlijke stilte en meditatieve ontspanning. 

Een snel ritme is niet in overeenstemming met een rustig karakter. Een snel ritme activeert of jaagt je op. Denk maar eens aan iemand die gehaast op jouw schouder tikt om jou aan te zetten tot spoed.

Langzame ritmes werken kalmerend. Denk maar eens aan iemand die langzaam jouw arm streelt of wanneer je een hond rustig aait.

Hoe dieper iemand ontspannen is, hoe langzamer zijn hersengolf-ritme is.

Als we het hebben over ritme en sfeer in een concert met klankschalen, dan heeft Hans de Back daar duidelijk een eigen idee over:

"Tijdens een concert geef ik er de voorkeur aan om zoveel mogelijk variatie in stijl, ritme, atmosfeer en klankkleur aan te bieden, zodat de toehoorder een soort 'wereldreis' maakt door diens stemmingen. Ik heb daarvoor verschillende opties:

*   solo concert met klankschalen, gongs, kung zee's, drums.
* meditatief concert met sarangi, tanbura, drupad zang, klankschalen, didgeridoo, guzheng.
*  gong meditatie met gongs uit China, Indonesie, Thailand, didgeridoo
 *   trance dance met drums uit Afrika, China, Japan.

De laatste drie concerten in samenspel met andere musici. Ik verzorg geen slaapliedjes maar een concert."

Klankschalen lijken te zijn bedoeld voor het creëren van rust en een meditatieve gewijde sfeer. Maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat je ze hier ook voor moet gebruiken.

Dat heilige en meditatieve sfeertje rondom klankschalen is volgens Hans de Back een vertekend beeld. Hij weet het mooi te omschrijven:

"Even een opmerking ter ontnuchtering; klankschalen zijn van origine keukengerei uit India. De voeding wordt opgediend in deze grote schalen. Men eet er met de handen, zonder wapens als messen & vorken. Als iemand van gerecht wisselt, spoelt hij/zij eerst haar 
vingers in een kleinere schaal met water. De kleine schalen worden gebruikt voor sausen, kruiden, specerijen. Niks geen gewijdde Tibataanse klankschalen waar lama rimpoche Nampak Thurpu 30 jaar zijn pudja's in heeft verricht en nu -uiteraard voor een fikse prijs- te koop zijn voor de goedgelovige die liever een goed klinkend verhaal koopt dan een goed klinkende schaal. Exclusiviteitsdrang is grenzeloos gedachteloos."

Juist het gebruiken van klankschalen op je eigen manier, kun je zien als onderdeel van het plezier en jouw creatieve (klank)spel. 

Zoals je met afwasmiddel kunt bellen blazen. Ook al lijkt afwasmiddel in eerste instantie bedoeld te zijn om af te wassen.

Als ik naar dit filmpje kijk heb ik zelf het gevoel dat Hans de Back zijn klankschalen bespeelt als een soort xylofoon.

Ik stelde nog enkele vragen aan Hans de Back:

Vraag: 

Heb je een reden om de klankschalen in zo’n hoog tempo achter elkaar aan te slaan? Heeft het ermee te maken dat je klankschalen uit de new age sfeer wilt halen?


Antwoord:

"Zoals hierboven vermeld, geef ik er de voorkeur aan om zoveel mogelijk variatie en stemmingswisselingen aan te bieden tijdens een concert. Alles wat het publiek op dat moment beleeft is uniek, geen herhaling van een voorafgaand concert. 

Mijn concerten zijn gebaseerd op improvisatie en daar heb je bekwame musici voor nodig die het lef hebben om zichzelf en hun muziek keer op keer te vernieuwen. Er ontstaat zodoende een prettige spanning en wakkere aanwezigheid in het moment."


Vraag: 

Waarom wil je klankschalen uit de new age sfeer halen?


Antwoord:

"Als ik een Russische viool bespeel, ben ik toch ook niet gebonden aan de composities van Tsjaikovski? Ik mag er op spelen wat mij goeddunkt. Hetzelfde geldt voor klankschalen en welk instrument dan ook. Het inkaderen en beperken van speelruimte voor muziekinstrumenten klinkt in mijn oren als een religie met z'n tegenstrijdige leefregels, gedragscodes en achterhaalde gedachtegoed. Indien het de voorkeur geniet van een muzikant om zich te specialiseren in 1 bepaalde stijl, is dat prima voor hem of haar, maar heeft niet mijn voorkeur."


Natuurlijk is het een kunst om met snelheid en precisie de schalen aan te slaan die je wilt laten klinken. 

Een snelle slag heeft een voordeel. Hoe sneller je kunt aanslaan, hoe korter de tik tegen de klankschaal. Hoe minder deze wordt aangeraakt. Hoe vrijer die kan trillen. Dus hoe beter de klank die uit de klankschaal komt.

Als ik kijk naar hoe Hans de Back de klankschalen aanslaat, zie ik een mooie gerichte en geordende slag. Dus dat hij ook precies weet welke melodie hij uit de schalen wil halen.

Alleen vind ik het jammer dat door “de galm” van de schalen, de melodie als het ware wordt overstemd en niet duidelijk herkenbaar is. Ook daarom zou ik zelf (opnieuw) voor een rustiger slagritme kiezen.

Hans de Back zegt hierover:

"De video laat zien, dat de opname van mijn muziek puur is, live, zonder technisch gefreubel, dubbele opnames e.d. Wat je hoort en ziet kan ik ook tijdens een live concert met publiek reproduceren.

Een microfoon werkt anders dan het menselijk oor. Mensen kunnen aandachtig luisteren en hun aandacht richten op wat hun wensen op dat moment verkiezen. De galm ook wel pulse genoemd is wel aanwezig maar niet meer overheersend."

Wat ik tot slot nog bijzonder vind om te zien, is hoe Hans de Back de klankschalen aanslaat.

Hij lijkt ze meer van boven, op de rand aan te slaan. En niet zijdelings tegen de rand. In het algemeen breng je de schaalwand makkelijker en beter in trilling met een zijdelingse slag bij de rand van de klankschaal.

Vraag aan Hans de Back:

Is dit een bewuste slagtechniek waarvoor je kiest?

"Inderdaad, de kleine schalen bespeel ik aan de binnenzijde bij de rand en de grote schalen aan de buitenzijde dichtbij de rand. Als ik kleine schalen aan de buitenkant aansla wordt het een soort circusnummer, waarin ik mezelf in allerlei bochten en houdingen moet wringen om de schalen op de juiste plek aan te slaan. En ik loop al zo gebogen, dus dat hoeft voor mij niet extra geaccentueerd te worden."

Ik zou zelf niet voor kiezen een tafelopstelling bij een langdurig klankschaalconcert. Dan vind ik het toch net wat rustiger om op de grond te kunnen zitten. Maar dit is meestal een kwestie van voorkeur.

Hans de Back zegt hierover:

"Behalve een kwestie van voorkeur ook een kwestie van mobiliteit. Ik kan mezelf op de grond nauwelijks bewegen en vind het te rumoerig al dat geschuifel over de grond."

Als je puur let op het geluid, kan het soms een goed idee zijn om klankschalen op een tafel te plaatsen. Een tafel kan het geluid van klankschalen versterken. Dit effect wordt sterker naarmate het tafelblad dunner is en zijschotten heeft aan de onderkant. En als de tafelpoten uit holle buizen bestaan. De tafel werkt dan als een soort klankkast.

Natuurlijk valt er nog veel meer te vertellen over het geven van een goed klankschaalconcert. Maar ik heb niet de illusie dat ik je hiervoor alle kennis en vaardigheden kan meegeven in één artikel. Maar als je van plan bent klankschaalconcerten te gaan geven, zie het maar opnieuw als een klein pleidooi van mij aan jou. Om een grootmeester in klankschalen te worden. ;-)

Dit artikel is geschreven door Iwan Boersma.

Met medewerking van en dank aan Hans de Back:

Supreme master of singing bowls & gongs.
Founder of sound massage with singing bowls & gongs.
Workshops - master classes - sound massages - concerts
 

 

 

 

Ook interessant voor je:

1. Zorg voor je klankschalen.

2. Handen behandelen.

3. Hoe overtuig jij je klanten.

 

Terug naar alle artikelen

Reactie plaatsen

Reacties

Monique Hoogenboom
een jaar geleden

Hoi Iwan, een mooi artikel, dank je wel en de link naar de site van Hans klopt niet volgens mij.

Marian Jongmans
6 jaar geleden

Weer een mooi artikel en bijzonder om te lezen hoe verschillend je met klankschalen kunt werken. Dat klankschalen van origine keukengerei zijn uit India had ik me nooit gerealiseerd.