Z'n kop moest eraf!

Mijn werk met klankschalen blijft me verrassen. Zijn het niet de klankschalen, dan zijn het de klanten wel. Laatst had ik zo’n verrassende klant.

Heb je het wel eens gezien dat iemand met zijn fiets op zijn bestemming aankwam en vervolgens zijn banden lek sneed? Ik weet het niet zeker meer, maar volgens mij heb ik dat zelf als student wel eens gedaan. Vanuit een soort euforie. Bij aankomst bij de fietsenwinkel. Vlak voor aankoop van een nieuwe fiets. Blij dat ik dat roestige barrel niet meer nodig had.

Nou, mijn klant had een vergelijkbare vernielzucht. Die hield wel van een stukkie grof geweld. M’n onderkaak zakte los van verbazing. Maar het leverde wel weer een klankschaalartikel op met een mini-cursus voor de klankschaal-doe-het-zelvers onder ons.

Om je het verhaal goed binnen te laten stappen: ik gaf laatst een privéles in het werken met klankschalen. Aan een sympathieke vrouw met een keurig voorkomen. Niets op aan te merken. Echt niet.

Ze liet me een rijtje kloppers zien. Deels was het een souvenir uit Thailand, waar ze was geweest.

Kloppers en klankschalen horen zorgvuldig op elkaar te zijn afgestemd. Ik vond dat er een klopper ontbrak in haar rijtje – een klopper die wat meer de heldere klank mooi uit haar klankschalen haalde. En dat vond zij ook. Ook zat er een klopper tussen die naar mijn idee te zacht was om goed hoorbaar geluid mee uit de klankschaal te halen. En dat vond zij ook. We waren het ontspannen met elkaar eens. Dus er hing nog geen greintje agressie in de lucht.

Die te zachte klopper had ze in Thailand gratis gekregen. Van een verkoper die had benadrukt dat het ging om een hele dure klopper. Maar mijn klant was daar nogal nuchter in. Als pizza gelijk zou staan aan nuchterheid. Dan was ze van een stevige pizzabodem. En eerlijk gezegd, ik gaf haar gelijk. Ik zag al direct dat het om een fluffy klopper ging die in Thailand nooit veel gekost kon hebben.

Maar ja, klankschalen en Nederlandse toeristen, da’s vaak een gouden combinatie voor Thaise verkopers.

Dus we zijn in mijn voorraad op zoek gegaan naar een andere passende klopper. Met succes! De vloer lag daarna bezaaid met kloppers.

Daarna vroeg mijn klant om een schaar. Misschien ligt het aan mij. Maar die vraag verwacht ik eerder tijdens een knutselmiddag. Niet in een klankschaalles. Dus ik vroeg waarom ze een schaar nodig had.

Nou, ze wilde weten wat er in die klopper zat. Het vilt was namelijk wel zacht aan de buitenkant. Maar aan de binnenkant voelde het materiaal veel zwaarder en harder. En ik kon haar niet vertellen wat er aan de binnenkant zat. Tja, ik weet ook niet alles. Ik had nog nooit zo'n klankschaalklopper opengemaakt. Dus ik gaf haar een schaar.

Ze greep onmiddellijk die fluffy klopper. Om hem vervolgens met de schaar te bewerken. Niks chirurgische zorgvuldigheid. Ze stak die schaar grof in die vilten kop. Een schaar naar verhouding zo groot als een heggenschaar. Die kop moest open. Of er compleet af. Dat maakte haar niets uit.

Die klopper zou nooit meer tegen een schaal slaan. Zijn laatste minuut had geslagen. Een dure klopper en herinnering uit Thailand werden vermorzeld. Ik vroeg expres met wat benepen stem of ze wel zéker wist dat het haar eigen klopper was. En niet die van mij.

Een klant die haar eigen klankschaalmateriaal sloopt. Een zeldzame en gekke situatie. We lachten allebei hard.

Maar dankzij haar actie ontdekte ik nog iets. De binnenkant van de klopper bestaat uit opgerolde fietsband! Jaarlijks worden er duizenden en duizenden van deze klankschaalkloppers gemaakt. Nederland wordt dan wel geroemd als fietsland. Maar Thailand is stiekem het land van de fietsband!

Ik laat je hier een paar foto’s zien van een opengewerkte klopper. Mocht je dezelfde nieuwsgierigheid hebben als mijn klant, dan hoef je je eigen klopper nu niet meer te slopen.

Zo zie je maar dat je ook heel makkelijk je eigen klopper kunt maken. Neem gewoon een houten steel, tak of bamboestengel. Rol er een stuk fietsband (binnenband) omheen en zet het vast met een spijker. Op 3 of 4 plekken. Zorg ervoor dat ze diep in het rubber zitten weggewerkt. Anders beschadigen ze mogelijk je klankschaal tijdens het aanslaan.

Door minder of meer fietsband te gebruiken, verhoog je simpel het gewicht van de klankschaalklopper. En door de fietsband er strakker omheen te rollen, wordt het materiaal compacter en “harder”. Dit heeft effect op de klank die de klopper geeft. Je kunt hiermee experimenteren.

Wil je de lagere klank in een schaal meer benadrukken met een klopper:

• Zorg voor een zwaardere klankschaalkop – wikkel meer rubber om de steel
• Zorg voor een zachtere kop – wikkel het rubber losser om de steel
• Zorg voor een zwaardere klopper – gebruik een zwaardere steel

Wil je de hogere klank in een schaal meer benadrukken met een klopper:

• Zorg voor een lichtere klankschaalkop – wikkel minder rubber om de steel
• Zorg voor een stevigere kop – wikkel het rubber strakker om de steel
• Zorg voor een lichtere klopper – gebruik een dunnere steel

Als je fietsband gebruikt, is het het beste om een "enkele" laag te gebruiken. Dus door er een rubber lint uit te knippen. Gebruik je de volledige binnenband "dubbellaags", dan blijft er misschien lucht in de binnenband zitten en dit komt de klank niet ten goede.

Om jezelf knipwerk te besparen, kun je er mogelijk ook voor kiezen om rubber velglint voor een fiets te gebruiken.

Natuurlijk is het wel lastiger om een passend rood vilten “mutsje” om het fietsrubber te maken. Dat kunnen we misschien beter overlaten aan Roodkapje.

Maar als je er goed in bent, haak of brei je er een netje omheen. Zie je dat niet zitten, dan kun je ook simpel een lap stof nemen. Van bijvoorbeeld die bekende gele keuken/ schoonmaakdoekjes. En zet dat goed vast met touw of een elastiekje. Overtollig doek langs de steel knip je daarna weg. Heel simpel.

Je krijgt dan een super modieuze klankschaalklopper. "Zonniger" kan bijna niet!

Toen ik de banden van mijn doorgezakte studentenfiets doorsneed, wist ik niet dat ik er nog heel veel klankschaalkloppers van had kunnen maken.

Anyway, ik ben benieuwd of ik nu de komende tijd nog klankschaalkloppers verkoop.

Of dat ik beter fietsbanden kan gaan verkopen. :-P